کریپتو موزیک چیه؟ تا حالا اسم اون رو شنیدین؟ در مقالات اخیر خود در خصوص NFT به شما مطالبی رو ارائه دادیم. اگر موزیسین هستین و همزمان ترید میکنین یا دست کم اخبار فناوری بلاکچین را دنبال میکنین، شاید عبارت کریپتوموزیک ( Crypto Music ) رو شنیده باشین؛ یک تکنولوژی نوظهور که قرار است در هنر و موسیقی انقلابی برپا کنه. بیایید ببینیم کریپتوموزیک چیه و چطور عرضه میشه؟ کدام موزیسینهای ایرانی و خارجی تا امروز آثار خود رو به صورت توکن غیرقابل معاوضه درآوردهاند؟ مزایا و معایب NFT صوتی چیه؟ و آیا آن مدینه فاضلهای که توسعهدهندگان و کارشناسان از آن دم میزنن هست یا نه؟ باید بدونین که کارشناسان این صنعت پیش بینی میکنن که این روند مبتنی بر بلاک چین به نفع سازندگان خواهد بود. در اصل این حالت میتونه مشکلات صنعت موسیقی بومی رو حل کنه و همچنین شیوه مصرف هنر رو در همه جنبهها تغییر میده.
کریپتو موزیک چیه؟
در حقیقت در سال 2021 یک گروه مستقل آمریکایی راک، جدیدترین آلبوم خود رو با نام وقتی خودت رو میبینی منتشر کرد که به شکل کلی نقد چندانی نداشت. علی رغم ناتوانی در جلب نظر منتقدان، آلبوم برادران تنسی در جنبههای دیگه پیشگام بود. موضوع قابل توجه این جاست که این اولین آلبوم از یک هنرمند اصلی ضبط بود که به عنوان یک نشانه غیرقابل تعویض یا NFT توانست انقلابی در صنعت هنر و موسیقی به وجود بیاره. حالا کریپتو موزیک کجای کاره؟ بهدلیل جدید بودن این اصطلاح، هنوز نمیتونیم روی یک عبارت فارسی توافق کنیم. پس هر جا در ادامهی مقاله کریپتوموزیک ، موسیقی رمزنگاری شده، موسیقی کریپتویی ، موزیک رمزنگاری شده یا توکن غیر قابل معاوضه صوتی (audio NFT) دیدین، منظور همان Crypto Music است. برویم سراغ اینکه چه زمانی و کجا کریپتوموزیک مثل بمب ترکید. ویژگی اصلی موسیقی رمزنگاری شده در اصل استفاده از NFT هست.
توکن موسیقی رمزنگاری شده میتونه آلبوم، تک آهنگ و محصولاتی مثل استیکرها، تیشرتها یا آلبوم آثار هنری (album artwork) باشه. مثلاً گروه کینگز آو لئون همراه آخرین آلبوم خود، ۳ نوع توکن تحت عنوان «NFT Yourself» ارائه کردن. یکی از توکنها پکیج ویژه آلبوم است. توکن دوم بلیط صندلیهای ردیف اول برای تماشای اجرای زنده، آن هم برای یک عمر رو عرضه میکنه. با خرید توکن سوم هم فقط میتوانین محصولات دیداری و شنیداری (Audiovisual Art) این گروه رو داشته باشین. اگر نمیدانین NFT چیه و توکن موسیقی رمزنگاری شده چه ویژگیهایی داره، اصلاً نگران نباشین؛ در ادامه توضیح میدیم.
NFT یعنی چی؟
در مقالات قبل به شکل مفصل به تعریف و چیستی اون پرداختیم. در این بخش به خاطر ارتباطی که با کریپتو موزیک داره، تعریفی کلی از اون به شما ارائه میدیم. توکن غیر قابل تعویض (NFT) نوعی توکن منحصربهفرد و رمزنگاریشده است که مشخص میکنه چه کسی مالک محتوای دیجیتال است. چطوری ممکنه؟ به طور مختصر؛ با کدنویسی روی شبکه بلاکچین. NFTها اول روی شبکه بلاکچین اتریوم ایجاد شدن. بعدها پلتفرمهای فلو (Flow) و تزوس (Tezos) هم سراغ تولید توکنهای غیرقابل معاوضه رفتن. همونطور که از اسمش پیداست، توکنهای غیرقابل تعویض داراییهای دیجیتال منحصربهفردی هستن که مابهازایی با ارزش مشابه ندارن. این ویژگی غیرقابل معاوضه بودن، آنها رو برای تامین امنیت محصولات خاصی مثل قراردادها، هنر دیجیتال و صد البته موسیقی مناسب میکنه.
نحوه کار با NFT خیلی ساده است؛ اگر موزیسین هستید میتونین روی پلتفرمی مثل راکی (Rocki)، آدیوز(Audius) یا رریبل (Rarible) توکن خود رو بسازین و برای طرفداران و کلکسیونرها به مزایده بگذارین. کافی است که اونها معادل قیمت توکن، رمزارز بپردازن تا صاحب اثر هنری شما بشن. گاهی چند خریدار میتونن یک آیتم رو بخرن. در واقع خود هنرمند میتونه تصمیم بگیره که چند نفر و چگونه میتونن اثر او رو بخرن. مثلاً شما به عنوان موزیسین ممکن است تصمیم بگیرین توکن صوتی خود رو سهمبندی کرده و از طریق شرکت در مزایده به چند نفر بفروشید (مثل بلیط کنسرت) یا به طور مستقیم و در ازای پرداخت رمزارز اون رو به یک نفر بفروشین. همه چیز به تصمیم شما بستگی داره. این شاید نقطهای هست که NFT با موسیقی کریپتویی یا همون کریپتوموزیک پیوند میخوره.
کریپتو موزیک چطوری صنعت موسیقی رو دگرگون کرد؟
در ادامه این بخش با هم به شکل موردی مواردی که کریپتو موزیک باعث دگرگونی اون شد رو مرور میکنیم. اصلاً موزیک رمزنگاری چرا انقد تاثیرگذار بود؟ چون موارد مهمی رو دگرگون کرد.
کاهش احتمال دزدی و کپی آثار هنری
همانطور که قبلتر هم اشاره کردیم، فناوری NFT به حفظ مالکیت معنوی آثار هنری کمک میکنه. مثلاً جعل کردن اثر شما توسط سایر افراد سختتر میشه. در کشورهایی که قانون کپیرایت وجود داره، هنرمندان در صورت مشاهده نسخه جعلی یا کپی بخشی از آثارشان، میتونن از طریق مراجع قانونی اقدام کنن که فرآیند بسیار پرهزینهای است. اما با تبدیل اثر به توکن غیرقابل معاوضه یا NFT و ثبت مالکیت آن روی شبکه بلاکچین، دیگر این دردسرها را نخواهند داشت. از طرف دیگر چون آلبوم، ترکهای موسیقی یا سایر محصولات فقط روی پلتفرمهای خاصی منتشر میشه و مردم با پرداخت رمزارز میتونن اونها را بشنون یا داشته باشن، احتمال دزدی از طریق روشهای مرسوم پایرسی (Piracy) دشوارتر خواهد شد. در نتیجه کریپتوموزیک یا موسیقی کریپتویی تاثیر مستقیمی روی این مورد داشته.
افزایش کنترل و اختیارات هنرمندان
توزیع قدرت یکی از دغدغه هنرمندان است. اونها همیشه با تهیهکننده، صاحب استودیو، توزیعکننده و تبلیغکننده سر مسائل مالی درگیری دارن. متاسفانه دست بالا در این کشاکش از آن قدرتمندان و ثروتمندان است. یکی از دلایلی که گفته میشه کریپتوموزیک ( Crypto Music ) میتونه صنعت موسیقی را متحول کنه، این است که سهم بیشتری از اختیارات به هنرمندان داده میشه. بازار ۱۱ میلیارد دلاری موزیک در جهان، تحت سلطه ۳ برند بزرگ سونی (Sony)، گروه یونیورسال میوزیک (Universal Music Group) و گروه وارنر میوزیک (Warner Music Group) قرار داره. این کمپانیهای عظیم به نوبه خود بخش اعظم درآمد هنرمندان و موزیسینها رو کنترل میکنن. پس هنرمندان برای دریافت حداقل امتیازات و پول کم، باید بسیار زحمت بکشن و زمان زیادی رو منتظر بمونن. از طرف دیگر با شیوع کرونا، برگزاری تورها و کنسرتها که ۷۵درصد درآمد برخی هنرمندان را تامین میکرد، متوقف شده است. بنابراین به نظر میرسه که کریپتو موزیک ، راه جایگزین مناسبی برای تامین بخشی از درآمد اونها باشه.
افزودن حق امتیاز از طریق فروش مجدد
موزیسینها، پس از فروش اولیه آثارشان به صورت موسیقی کریپتویی همچنان میتونن از امتیازات و سود حاصل از آن بهرهمند شوند. مثلاً وقتی NFT مجدداً در بازار فروخته میشه، بخشی از سود هم در جیب هنرمند میره. خودتان میتونین در قرارداد هوشمند تعیین کنین که به ازای هر بار فروش ۱۰ تا ۴۰درصد از تراکنش رو دریافت کنین. این مورد شاید یکی از بحث برانگیزترین تغییرات در صنعت موسیقی بود.
فراهم کردن ارتباط مستفیم بین هنرمندان و طرفداران موزیک
کریپتوموزیک در عین حال که خیال هنرمند رو از بابت حق مالکیت معنوی رعایت میکنه، به طرفداران فرصت این رو میده تا بخشی از آلبوم یا موزیک مورد علاقهشان رو داشته باشن.
جمع شدن فروش از طریق بازار سیاه
رواج فناوری NFT و قراردادهای هوشمند، میتواند به بازار سیاه فروش بلیط کنسرت پایان دهد. مثلاً یلوهارت (Yellowheart) که یک پلتفرم مبتنی بر شبکه بلاکچین برای فروش بلیط کنسرت است از سال ۲۰۱۸ تا الان، به اعتبارسنجی بلیطهای دیجیتال مشغول است. یلوهارت هویت حاضران در کنسرت را بررسی میکند. همچنین هر هنرمند میتواند کنترل کاملی بر نحوه خرید و فروش تکتک بلیطها داشته باشد. این کارها عرضه بلیطها به بازار سیاه را تا حد زیادی سخت میکند.
مشکلات موسیقی کریپتویی
ادعای توسعهدهندگان بلاکچین توکنهای غیرمثلی این است که راهی برای برقراری عدالت در صنعت موسیقی پیدا کردهاند. روی کاغذ هر هنرمندی میتواند توکن صوتی خود را تولید کرده و بفروشد. همانطور که قبلاً در میهن بلاکچین آموزش دادهایم، ساخت NFT عین آب خوردن است. اما مشکل اینجاست که اکثریت هنرمندانی که توانستهاند کریپتو موزیک و محصولات جانبی کریپتوموزیک خود را بفروشند، نامهای بزرگی دارند. چون در حال حاضر عمده خریداران NFT صوتی و سایر محصولات آنها، ثروتمندان و کلکسیونرها هستند. به طور خلاصه، موسیقی کریپتویی تا رسیدن به هدف اصلی خود راه زیادی در پیش دارد. یکی دیگر از معایب NFTها، مصرف انرژی زیاد و تخریب محیط زیست است. تخمین زده شده که در سال ۲۰۱۸، میزان انرژی مصرفی برای استخراج اتر بیشتر از کل انرژی مصرفی کشور ایسلند بوده است. البته وقتی الگوریتم گواه اثبات سهام (PoS) به طور کامل جایگزین الگوریتم گواه اثبات کار (PoW) در شبکه بلاکچین اتریوم شود، استخراج اتر متوقف شده و این مشکل هم حل میشود.
سخن آخر
استفاده از NFT ها در صنعت خلاقانه در حال تغییر شکل مصرف موسیقی است. با وجود این ، چالش های زیست محیطی و اجتماعی هنوز وجود دارد. اگر موسیقی رمزنگاری شده – از طریق ترکیبی از دموکراتیزه شدن و گسترش بیشتر – این چالش ها را برطرف کند ، ممکن است صنعت موسیقی را سریعتر از اختراع ضبط وینیل یا دیسک فشرده تغییر دهد. امیدواریم از این مقاله ما در خصوص کریپتو موزیک یا موسیقی کریپتویی بیشترین استفاده را برده باشین. سوالات خود رو در بخش دیدگاه با ما به اشتراک بذارین.