آشنایی با ساختار موقعیت های شرکت و درک ساختار آن

حتماً تا به حال اسامی شغل های مدیرعاملان، مدیران مالی، مدیران ارشد و معاونان آن ها را شنیده اید؛ اما می دانید چه تفاوتی با هم دارند؟ در شرکت ها ساختار هایی حاکم است و با تغییر و پیشرفت شرکت ها، پیگیری کار هایی که افراد انجام می دهند، روز به روز سخت تر می شود. در این مقاله می خواهیم بدانیم آن ها دقیقاً چه کار می کنند و کدام مسئولیت ها را به عهده می گیرند. همچنین درباره آشنایی با ساختار موقعیت های شرکت اطلاعات جامعی را به شما بدهیم.

درک ساختار شرکت

یکی از دلایلی که این اصطلاحات مختلف به وجود آمده است، حاکمیت شرکتی است. با به وجود آمدن مالکیت عمومی، آشنایی با ساختار موقعیت های شرکت با اهمیت شده و بین مالکیت و مدیریت فاصله افتاده است. قبل از قرن بیستم، بسیاری از شرکت‌ ها کوچک و خانوادگی بودند. امروزه، بسیاری از شرکت‌ ها بزرگ و بین‌ المللی هستند که به صورت عمومی در یک یا چند صرافی جهانی تجارت می ‌کنند.

برای اینکه در شرکتی به منافع سهامداران توجه شود، بسیاری از شرکت ها یک سلسله مراتب شرکتی دو لایه را اجرا کرده اند که در ردیف اول هیئت مدیره یا مدیران قرار دارند. این افراد توسط سهامداران شرکت انتخاب می شوند.

ساختار های مهم

متداول ترین ساختار شرکتی در اکثر کشور ها متشکل از هیئت مدیره و تیم مدیریت است. هیئت مدیره اغلب شامل مدیران داخلی است که روزانه در شرکت کار می کنند و مدیران خارجی که می توانند بی طرفانه قضاوت کنند. برای سرپرستی اکثر تیم های مدیریتی حداقل یک مدیر اجرایی (CEO)، یک مدیر ارشد مالی (CFO) و یک مدیر ارشد عملیات (COO)نیاز است.

در رده دوم مدیریت ارشد قرار دارد. این افراد توسط هیئت مدیره استخدام می شوند. آشنایی با ساختار موقعیت های شرکت در اکثر کشور های دنیا به همین صورت است؛ اما تغییرات جزئی ای را شامل می شود.

آشنایی با انواع ساختار های شرکت

• هیئت مدیره

اولین بخش آشنایی با ساختار موقعیت های شرکت، شناخت هیئت مدیره است. هیئت مدیره با انتخاب سهامداران از دو نوع نماینده تشکیل شده است. نوع اول شامل مدیران داخلی است که از درون شرکت انتخاب می شوند. این می تواند یک مدیر عامل، مدیر مالی، مدیر ارشد یا هر شخص دیگری باشد که روزانه برای شرکت کار می کند.

نوع دیگر نماینده شامل مدیران خارجی است که از خارج انتخاب می شوند و مستقل از شرکت در نظر گرفته می شوند. نقش هیئت مدیره نظارت بر تیم مدیریت یک شرکت است که به عنوان مدافع سهامداران عمل می کند. در اصل، هیئت مدیره تلاش می کند تا اطمینان حاصل کند که منافع سهامداران به خوبی تأمین می شود.

اعضای هیئت مدیره را می توان به سه دسته تقسیم کرد:

رئیس: از نظر فنی، رهبر شرکت رئیس هیئت مدیره است و مسئولیت تصمیمات هیئت مدیره با او است. وظایف او معمولاً شامل حفظ ارتباط قوی با مدیر اجرایی و مدیران سطح بالا، تدوین استراتژی تجاری شرکت، نمایندگی مدیریت و هیئت مدیره برای عموم مردم و سهامداران و حفظ یکپارچگی شرکت است. رئیس از هیئت مدیره انتخاب می شود.

مدیران داخلی: این مدیران مسئول تصویب بودجه های سطح بالای تهیه شده توسط مدیر عامل، اجرا و نظارت بر استراتژی تجاری و تأیید طرح ها و پروژه های اصلی شرکت هستند. مدیران داخلی یا سهامداران یا مدیران سطح بالا از درون شرکت هستند.

برای آشنایی با ساختار موقعیت های شرکت، شناخت دقیق نقش مدیران داخلی الزامی است. مدیران داخلی به ارائه دیدگاه های داخلی برای سایر اعضای هیئت مدیره کمک می کنند. این افراد در صورتی که جزء تیم مدیریت شرکت باشند به عنوان مدیران اجرایی نیز شناخته می شوند.

مدیران خارجی: این مدیران وظایفی مشابه مدیران داخلی در تعیین جهت استراتژیک و خط مشی شرکت دارند؛ اما برای آشنایی با ساختار موقعیت های شرکت باید بدانید مدیران خارجی مستقیماً جزء تیم مدیریتی شرکت نیستند. هدف از داشتن مدیران خارجی، ارائه دیدگاه های بی طرفانه در مورد مسائل مطرح شده به هیئت مدیره است.

• تیم مدیریت

به عنوان لایه دیگر شرکت، تیم مدیریت مستقیماً مسئول کار های روزانه و سودآوری شرکت است.

مدیر ارشد اجرایی (مدیرعامل): مدیر عامل به عنوان مدیر ارشد معمولاً مسئولیت کل عملیات شرکت را بر عهده دارد و مستقیماً به رئیس و هیئت مدیره گزارش می دهد. اجرای تصمیمات و ابتکارات هیئت مدیره و همچنین حفظ عملکرد مناسب شرکت با کمک مدیریت ارشد بر عهده مدیر عامل است.

اغلب، مدیر عامل نیز به عنوان رئیس شرکت تعیین می شود و بنابراین یکی از مدیران داخلی هیئت مدیره است. با این حال، به شدت پیشنهاد می‌شود که مدیرعامل یک شرکت، رئیس شرکت نباشد تا از استقلال صندلی و خطوط روشن اختیارات، اطمینان حاصل شود.

مدیر ارشد عملیات: (COO) مدیر ارشد عملیات مسئول عملیات شرکت است و به مسائل مربوط به بازاریابی، فروش، تولید و پرسنل رسیدگی می کند. مدیر ارشد عملیات اغلب بیشتر از مدیر عامل، به فعالیت‌ های روزمره رسیدگی می‌ کند و در عین حال بازخورد خود را به مدیرعامل ارائه می‌ کند. از COO اغلب به عنوان معاون ارشد مدیرعامل یاد می شود. این نقش به واسطه وظایف خود باید آشنایی با ساختار موقعیت های شرکت داشته باشد.

مدیر ارشد مالی: (CFO) مدیر مالی مسئول تجزیه و تحلیل و بررسی داده های مالی، گزارش عملکرد مالی، مدیریت امور مالی تهیه بودجه و نظارت بر مخارج و هزینه ها است.

مدیر مالی موظف است این اطلاعات را در فواصل زمانی منظم به هیئت مدیره ارائه کند و در اختیار سهامداران و نهاد های نظارتی مانند کمیسیون بورس و اوراق بهادار قرار دهد. این نقش نیز معمولاً به عنوان معاون ارشد مدیرعامل شناخته می شود که به طور معمول سلامت مالی و یکپارچگی شرکت را بررسی می کند.

نکات پایانی

هدف نهایی مدیریت و هیئت مدیره به حداکثر رساندن ارزش سهامداران است. در تئوری، مدیریت به عملیات روزمره رسیدگی می کند و هیئت مدیره اطمینان حاصل می کند که سهامداران به اندازه کافی نمایندگی دارند؛ اما واقعیت این است که بسیاری از هیئت مدیره ها شامل اعضای تیم مدیریت هستند.

هنگامی که در حال تحقیق در مورد یک شرکت هستید، همیشه ایده خوبی است که ببینید آیا تعادل خوبی بین اعضای داخلی و خارجی هیئت مدیره وجود دارد یا خیر. شما باید آشنایی با ساختار موقعیت های شرکت داشته باشید تا بتوانید از این تعادل آگاه باشید. از دیگر نشانه های خوب تفکیک نقش های مدیرعامل و رئیس و انواع تخصص های حرفه ای در هیئت مدیره، وجود حسابداران، وکلا و مدیران اجرایی در شرکت است.

دیدن هیئت مدیره هایی که شامل مدیر عامل فعلی، مدیر مالی و مدیر ارشد اجرایی به همراه مدیر عامل بازنشسته که همگی از اعضای خانواده و غیره تشکیل شده اند، غیرمعمول نیست. به عنوان یک سهامدار، باید بپرسید که آیا چنین ساختار شرکتی ای به نفع شماست یا خیر.