رپورتاژ با چه ویژگی هایی شناخته می شود؟
زمانی که در حال خلق یک رپورتاژ هستید، المان هایی وجود دارند که در حکم شالوده، پی یا فونداسیون کلی، ایفای نقش می کنند. به این معنی که اگر آن ها در رپورتاژ وجود نداشته باشند، محتوای شما تنها نام رپورتاژ را یدک می کشد و نشانی از آن چه که باید باشد، ندارد. برخلاف تصور عمومی، رپورتاژ نه تنها از یک سری اسلوب و چارچوب مشخص پیروی می کند، بلکه متر و معیار مشخصی برای سنجش عیار کیفی یک نمونه رپورتاژ تدوین شده است.
مخلص کلام اینکه محتوای رپورتاژ، شبیه به هر نوشته ی ژورنالیستی دیگری، نیازمند پیروی از یک سری المان و مولفه در بحث تکنیکی و فنی است، ما در این نوشته نگاهی به اسکلت اصلی رپورتاژ انداخته ایم.
نکته:
رپورتاژ تبلیغی است در یک مجله یا روزنامه(سایت) که شبیه مقاله نگارش می شود، این محتوا به جای تکیه بر ظاهر و اغراق جنبه های تبلیغاتی، بر پایه ی حقایق و خصیصه ها شکل می گیرد.
ستون اول، عنوان
اغراق نکرده ایم، اگر عنوان رپورتاژ را مهم و تاثیرگذارترین بخش کار بنامیم. توجه داشته باشید رپورتاژ در ظاهر دقیقا شبیه به یک مقاله ی عادی نگارش می شود، در نتیجه، عنوان یا تیتر روی یک خط باریک حرکت می کند، کمی زیاده روی کار را تبلیغاتی می کند و برگزیدن یک عنوان عادی متن را فاقد ارزش مطالعه.
در نتیجه عنوانی انتخاب کنید که خبر از یک قصه ی جذاب بدهد، مستقیم به محصول یا خدمات اشاره نکنید اما چارچوب مساله را بیان کنید. مساله را اینگونه در نظر بگیرید، همه جا تاریک است و تیتر رپورتاژ آن نورافکنی است که می تواند بخشی را روشن کند، کجا دیده شود بهتر است؟
ستون دوم، نثر
نثر و رنگ قلم، روح رپورتاژ را شکل می دهند. به خصوص در صورتی که خود، شخصا رپورتاژ محصول خود را نگارش می کنید، توجه ویژه داشته باشید، نباید تعلق خاطر و علاقه را دخیل در کلمات کنید. یعنی کاملا بی طرف، جنبه های زیبای کار را انتخاب کنید و با قلمی جذاب مساله را تعریف کنید، به خاطر داشته باشید رپورتاژ یک تبلیغ معمولی نیست، در نتیجه اغراق نکنید و از آن مهم تر، ویژگی که وجود ندارد را ابراز نکنید.
ستون سوم، رسانه
نگارش محتوا باید متناسب با ظرفیت رسانه های مختلف صورت بگیرد، برای ویدئوی یوتیوب متن تبلیغاتی می نویسید یا قرار است یک صفحه در نشریه ای اینترنتی در اختیار شما قرار بگیرد؟ آن رسانه را بشناسید، متناسب با لحن، ظاهر و چارچوب همان رسانه اقدام به نگارش و ساخت محتوا کنید.
ستون چهارم، اعتبار
هر چند قبلا مورد اشاره قرار گرفت اما نیاز است دوباره تاکید کنیم، رپورتاژ جای بلوف زدن نیست. منظورمان دقیقا این است که تبلیغ سنتی و رپورتاژ دو گونه و ابزار کاملا متمایز مارکتینگ هستند. در عین حالی که بهره گیری از تبلیغات ضروری است، رپورتاژ هم باید به شیوه ی علمی و دقیق خود نگارش شود. واقعیت را بگویید، اگر نسبت به رقبا مزیتی نسبی دارید روی این مسائل دست بگذارید. برای مدعایی که در رپورتاژ مطرح می سازید سند ارائه دهید.
کوتاه سخن اینکه رپورتاژ را دقیقا و عینا یک مقاله ی نشریه ای در نظر بگیرید. تنها تفاوت مساله این است که برای نگارش و چاپ، سفارش داده اید. وقتی در حال مطالعه ی یک مقاله ی مثلا ورزشی هستید(حتی زمانی که کلمات در حال تعریف از یک فوتبالیست یا تیم هستند)، احساس می کنید که مساله اغراق دارد؟ نویسنده قصد فروش دارد؟ اگر نشریه ی معتبری انتخاب کرده باشید، جواب قطعا منفی است، در نتیجه به این شیوه و طریق کار کنید.
ستون پنجم، جمع بندی
تفاوتی ندارد رپورتاژ چقدر خوب کار شده باشد، اگر جمع بندی قدرتمندی ارائه نشود، مخاطب ارتباط نمی گیرد و محتوا به دست فراموشی سپرده می شود، به همین راحتی. در نتیجه سعی باید بر این باشد که به شکلی هوشمندانه از عنوان ابتدایی تا نقطه ی آخر، یک کلِ منسجم تشکیل شود و محتوا ساختار و اسکلت قدرتمند خود را حفظ کند.
اجازه دهید بحث را اینگونه به اتمام برسانیم و به طریق معمول، زبان تمثیل را چاشنی کار کنیم، یک فصل فوتبالی هر چقدر خوب، برای ماندن در اذهان، نیاز به جام قهرمانی دارد. مشابه این موضوع، فیلم های سینمایی هالیوودی هم با بوسه ی شیرین آخر در یادها می مانند، برای رپورتاژ خود چنین پایانی رقم بزنید.