وقتی پای قدرت به میان می آید مرزهای اخلاقی سست می شوند و تنها هدف و مقصد، رسیدن به مقصود است. در این میان گاه استفاده های عجیبی از قالب رپروتاژ صورت می گیرد. با نگاهی به مقاله هایی که تا به حال در فضای مجازی منتشر شده متوجه این مطلب شدیم که جای خالی بررسی های موردی و نمونه ای در خیلِ دستورالعمل های رپورتاژ نویسی خالی است. در نتیجه در این نوشتار ابتدا یک مطالعه ی موردی در ایالات متحده را مورد بررسی قرار می دهیم و سپس از دل آن چند توصیه ی کاربردی ارائه می دهیم.
اگر برای یک ماجراجویی در عالم رپورتاژ نویسی آماده اید به هیچ وجه سطرهای آینده را از دست ندهید.
تیتر بالا مربوط به رویداد و جنجالی است که در یک انتخابات درون ایالتی امریکا رخ می دهد. جریان از این قرار بوده که گروه تبلیغاتی The Northeast Ohio Media Group وظیفه ی امور انتخاباتی قاضیJudge Kevin W. Dunn در حوزه انتخابی Medina County را بر عهده می گیرد. طبق قوانین اوهایو شخصی که قبلا در مسندی بوده و برای بار دوم نامزد انتخاباتی همان جایگاه می شود حق ندارد به هیچ وجه از واژه ی “re-elect” استفاده کند.
این “واژه” یا به بیان صحیح تر “عبارت” به معنی “انتخاب دوباره” است و قانون گذار این طور برداشت کرده که استفاده ی از این واژه روی رای دهندگان اثری منفی دارد و ناخودآگاه افراد را به سمتی ناصحیح سوق می دهد.
سخن را کوتاه می کنیم، تیم تبلیغاتی مذکور در یکی از رپورتاژ هایی که به صورت هفتگی برای قاضی مورد نظر می نویسد عامدانه یا سهوی از عبارت “re-elect” در تیتر خود استفاده می کند. جنجال به پا می شود و قاضی خود در مراجع قضایی حاضر شده و اعلام می کند در تمام سخنرانی های انتخاباتی خود از واژه های keep و retain و یا elect استفاده کرده و هیچگاه “re-elect” به کار نبرده است. در طرف مقابل تیم تبلیغاتی مذکور هم اعتراف می کند که قبل از چاپ قاضی را در جریان نگذاشته بوده و در نتیجه مسئولیت از گردن کارفرما رد می شود و شرکت تبلیغاتی می ماند و پروسه ی قضایی مربوط به خود.
اما نتیجه جالب است، در نهایت Judge Kevin W. Dunn برای دور بعد هم در سمت خود باقی می ماند.
بررسی داستان و پیوندش با رپروتاژ
قبل از هر چیز باید بگوییم داستان خیلی جزئیات دارد و پیچ و خم های فراوانی را شامل می شود، اما ما در بالا تنها به بخشی که کمک حالِ بحث بود اشاره کردیم. باری تیتری که کمپین تبلیغاتی منتشر کرده است به انگلیسی این عبارت بوده:
“Judge Kevin Dunn seeks re-election”
در ادبیات آن ها این ترکیب می تواند تعبیر به پیروزی بی چون و چرا و بی دردسر شود و به دلایلی که ذکر آن رفت استفاده از واژه ی مذکور ممنوع است. ما کاری به قوانین سیاسی ایالات متحده نداریم و موضوع مورد نظرمان قدرت تیترِ یک رپورتاژ است. توجه کنید که اگر رپورتاژی استاندارد و با تکنیک های صحیح نگارش شود تا چه اندازه می تواند تاثیرگذار باشد، تا چایی که نتیجه و سرنوشت یک انتخابات را تغییر می دهد(اگر نگران روند قضایی پرونده هستید باید بگوییم که رقیب انتخاباتی Judge Kevin W. Dunn شکایتی ثبت نکرد و عقوبتی هم گریبان گروه تبلیغاتی The Northeast Ohio Media Group را نگرفت).
راز موفقیت رپورتاژ مذکور چه بود؟
Hannah Hill در مقاله ای که در سال 2013 در mediaspacesolutions.com منتشر کرده برای تولید یک رپورتاژ درجه یک چند مولفه ی کلی بیان می کند. اگر در ادامه مباحث را با بندهای ارائه شده در بالا تطبیق دهیم کاملا مشخص می شود که چرا رپورتاژ بالا فارغ از درگیری قضایی یک محتوای استاندارد به حساب می آید.
1. یک رپورتاژ قدرتمند و مناسب تولید شده اگر در لابه لای خیل مطالب نشریه بنشیند و هیچ تفاوتی با سایر نوشته ها نداشته ها نداشته باشد؛
2. یک رپورتاژ جواب می دهد اگر تیتر خیره ای کننده ای ارائه دهد و جان و جهان مخاطب را برای لحظه ای درگیر خود سازد؛
3. رپورتاژی نتیجه می گیرد که محتوای رقابتی داشته باشد و فضا را به چالش بکشد؛
4. رپورتاژ عیار کیفی لازم را دارد اگر حساسیت برانگیزد و میل به اقدام را در افراد بیدار سازد.
حال خود بندهای بالا را با رپورتاژی که شرح آن رفت تطبیق دهید. متوجه شدید چگونه محتوایی رپورتاژ است؟
