قرارداد طراحی سایت یکی از پرکاربردترین قراردادهای چند سال اخیره، اما با این حال هنوز خیلی از ماها اطلاعات دقیقی نسبت به این توافق نامه نداریم و ممکنه وارد بازی‌ای بشیم که اصلاََ انتظارشو نداشتیم؛ پس بهتره اطلاعاتمون رو کامل کنیم و با چشم باز تو این راه قدم برداریم و نکات دقیق قرارداد طراحی سایت رو بدونیم.
افرادی که طراحی وب سایت انجام میدن ممکنه از ب بسم لله تا نون پایان تو کار مشارکت داشته باشن، پس طبیعیه که به یه قرارداد طراحی وبسایت خوب و مطمئن نیاز داشته باشیم.
ولی خب حقیقتاََ مهم نیست که شما تا چه اندازه تو طراحی سایت مشارکت دارین، چیزی که اهمیت داره داشتن یه قرارداد بین شما و کارفرماست.
قرارداد طراحی سایت چیه؟
قرارداد سایت یه چیز متفاوت از بقیه توافق نامه ها نیست و درست عین هر قرارداد دیگه‌ای روابط قانونی بین کارفرما و مجری رو بیان میکنه، البته باید بگم شامل یه سری از روابط شخصی مثل حسن نیت، اقدامات تجاری و احترام متقابل در رابطه با مشتری موقع ارائه خدمات هم میشه.
در واقع این قرارداد بین دو یا سه نفره که هر کدوم از طرفین موظفن یه سری مسئولیت‌هایی رو تقبل کنن. این توافق نامه از نظر قانونی لازم الاجراست، اگه بخوام یکم ساده‌تر بگم اینطوریه که رعایت نکردن هر بند از قرارداد چه توسط شما چه هر کدوم از طرفین، می‌تونه منجر به نقض قرارداد بشه و احتمالاََ کار به دادگاه و شکایت بکشه!
هدف قرارداد طراحی سایت
همونطوری که قبلاََ اشاره کردم این یه قرارداد لازم الاجراست، پس شما می‌تونید هر وقت که کارفرما یکی از شرایط قرارداد رو نقض کرد مسیر قانونی رو در پیش بگیرین و اون رو وادار به انجام مسئولیتش کنین. کارفرما تو موارد مختلفی می‌تونه شرایط یه قرارداد رو نقض کنه که متداول ترینش عدم پرداخت خدمات و کالاهای ارائه شده‌ست.
بله نوبت مجری هم میرسه! همونطوری که کارفرما باید مسؤلیتش رو رعایت کنه، طراح سایت هم در قبال وظایفی که تو توافق نامه ذکر شده مسؤله، پس اگه نتونید کاری که سرِ انجام دادنش به توافق رسیدین رو انجام بدین، کارفرما ازتون شکایت میکنه!
قرارداد باید طوری تنظیم بشه که از منافع طراح و کارفرما محافظت کنه و اجازه نده حق کسی ضایع بشه، پس در این قرارداد شما باید از حقیقی یا حقوقی بودن طرف مقابل و زیر و بم بستن یه قرارداد اطمینان حاصل کنین.
بندهای ضروری قرارداد طراحی سایت
1. حق الزحمه و هزینه
1.1. حق الزحمه
کارفرما موظفه به طراح سایت پولی رو در هر ساعت پرداخت کنه، یعنی به عبارتی نرخ ساعتی تعیین کنند، یا اینکه هر پانزده روز یک‌بار هزینه‌ای رو به طراح بپردازه در عوض از اون یه رسیدی تحت عنوان قبض پرداختی خدمات، دریافت کنه.
1.2. هزینه ها
طراح ممکنه هزینه هایی رو متحمل بشه که کارفرما موظفه اون رو برگردونه مثل: هزینه مسافرت، اقامت و چیزهایی از این قبیل.
1.3. فاکتور ( صورتحساب)
طراح باید در مثلاً پنج روز اول هر ماه، صورتحسابی رو برای هزینه های ساعتی ماه قبل و مخارج متحمل شده دیگه، به کارفرما تحویل بده، به این‌صورت که طراح اول حق الزحمه خودش رو حساب میکنه و بعد هزینه اضافی رو که برای هر سرویس پرداخت کرده، مشخص میکنه. فاکتور یا صورتحساب باید طوری تنظیم بشه که برای هر پانزده روز قابل پرداخت باشه.
2. مدت زمان قرارداد
توافق نامه باید از تاریخ اجرایی تا تاریخ مشخص شده برای پایان پروژه ادامه داشته باشه ولی کارفرما به هر دلیلی ممکنه قرارداد رو بعد از یه دوره پانزده روزه فسخ کنه که در این صورت طراح باید یه صورتحساب از حق الزحمه و هزینه هایی که در طول این مدت متحمل شده تهیه کنه و کارفرما موظفه این مبلغ رو پرداخت کنه، حتی طراح می‌تونه تحویل هر کالایی رو تا وقتی که کارفرما هزینه رو پرداخت نکرده متوقف کنه.
3. تحویل
طراح باید تمامی کالاها رو طبق چیزی که در قرارداد مشخص شده تحویل بده ولی اگه وب سایت ارائه شده با اون چیزی که تو قرارداد ذکر شده مطابق نبود، کارفرما باید ظرف پانزده روز از تاریخ تحویل، یه نوشته کتبی راجع به تفاوت مشخصات ذکر شده در قرارداد با مشخصات تحویل داده شده توسط طراح، ارائه بده و عدم مطابقت رو اعلام کنه، وظیفه طراح اینه که با اظهارات کارفرما موافقت کنه و تمام تلاشش رو بکنه تا محصول رو طبق چیزی که تو قرارداد ذکر شده تحویل بده، پس کارفرما حسابی حواسش رو جمع کنه چون اگه همچین نوشته کتبی تا 15 روز ارسال نشه، وب سایت طراحی شده کاملاََ مطابق با شرایط ذکر شده در قرارداد در نظر گرفته میشه و اگه قراره برای پشتیبانی و نگهداری خدماتی رو انجام بدن حتماً اون رو هم ذکرکنن.
4. تغییر معیارها
ممکنه کارفرما یهو تصمیم بگیره که مشخصات و معیارهایی که در توافق نامه ذکر شده باید تغییر کنند که خب اینطوری فعالیت‌های طراح هم تغییر میکنه، اگه کارفرما واقعاََ درخواست همچین تغییراتی رو داشت، طراح سایت باید تمام تلاشش رو بکنه که تغییرات بدون هیچ هزینه اضافی یا تأخیر در زمان تحویل پروژه اعمال بشه ولی ممکنه طراح سایت تأخیر در تحویل پروژه یا هزینه های اضافی‌ای رو تخمین بزنه که در این‌صورت کارفرما باید تصمیم بگیره که پروژه بدون تغییر خاصی طبق برنامه قبل پیش بره یا هزینه اضافی رو متحمل میشه و مشکلی با تأخیر در زمان تحویل محصول نداره و تغییرات درخواست شده اعمال بشن.
5.حق مالکیت
کلیه حقوق سایت، از عنوان گرفته تا حقوق معنوی و کپی رایت و ثبت ایده و مالکیت فکری سایت، می‌تونه به کارفرما تعلق داشته باشه و طبق این شرط افرادی رو استخدام کنه. طراح سایت با آگاهی از این موضوع که وبسایت دارای حقوق اختصاصی و ارزشمنده و خودش مالک هیچ قسمتی از وبسایت نیست، قرارداد رو قبول میکنه و بدون درخواست هزینه اضافی یا پرداخت خسارت، توافق نامه رو امضا میکنه.
6. ضمانت نامه مالکیت معنوی و فکری
طراح ضمانت میکنه که هیچ یک از حقوق مالکیت معنوی و فکری شخص ثالثی رو دونسته در تحویل و اجرای خدمات نقض نمی‌کنه و کارفرما هم ضمانت میکنه که هر محتوایی که برای پیش برد اهداف پروژه به طراح ارائه میشه، مالکیت معنوی شخص ثالثی رو نقض نمی‌کنه و خود طراح رو در مقابل هرگونه نقض مالکیت فکری و معنوی بیمه میکنه.
7. اختیارات قانونی و دادگاهی
قرارداد طراحی سایت باید طبق قوانین اساسی دولت، تفسیر و کنترل بشه. در صورت بروز هرگونه ادعا یا بحث و جدال بین طرفین، طبق شرایط ذکر شده در قرارداد به این ادعاها فقط در دادگاه واقع در (شهر) / (کشور) مورد نظر رسیدگی می‌شود، در حقیقت بسته به قوانین اساسی کشوری که در قرارداد مشخص شده، به بحث‌هایی که بین طرفین قرارداد صورت می‌گیرد رسیدگی می‌شود.
8. حق فسخ قرارداد
باید در قرارداد ذکر کنید که آیا بندی قابل فسخ می‌باشد یا خیر! یا اصلاََ در چه صورتی طرفین حق فسخ قرارداد رو دارند البته با ذکر پرداخت خسارات وارده توسط طرفی که قرارداد رو فسخ کرده و پرداخت حق الزحمه طراح تا جایی که کار رو پیش برده.
9. بند فورس ماژور
در قرارداد طراحی سایت یه بندی به اسم فورس ماژور وجود داره که بیان میکنه خسارت هرگونه بلای طبیعی یا انسانی که از کنترل کارفرما یا مجری خارجه به عهده طرفین قرارداد نیست و اون‌ها هیچ مسؤلیتی در قبال این اتفاقات و جبرانشون ندارن!
10. تاریخ پایان قرارداد و نحوه تمدید
هر قراردادی شامل یه تاریخ شروع و پایان میشه، این تاریخ‌ها می‌تونن به صورت دوره‌ای باشند یعنی هر چندماه یک‌بار تمدید بشن، در صورت دوره‌ای بودن تاریخ قرارداد، هر کدوم از طرفین حق دارن بعد از پایان یه دوره قرارداد رو فسخ یا تمدید کنن (بدون پرداخت خسارت)، اگه تاریخ قراردادتون یه مدت زمان طولانی بود هیچ کدوم از طرفین حق فسخ قرارداد رو جز با پرداخت خسارت ندارن و برای تمدید اون باید یه قرارداد تمدیدی دیگه ضمیمه قرارداد اصلی کنن.
دیگر بخش‌های مهم قرارداد طراحی سایت
غیر از این بندهایی که در بالا بهشون اشره کردم، قطعاََ بندهای مهم دیگه‌ای هم وجود دارند که حتماََ حتماََ باید بهشون توجه کنین؛ مثل: محرمانه بودن اطلاعات کارفرما و مجری، تأیید وتعهدات طرفین و در واقع اون‌ها به‌وسیله قرارداد مطمئن میشن که هرچیزی که در قرارداد گفته شده عملی خواهد شد!
جدا از بندهای قرارداد، چیزهای جزئی هستند که رعایتشون یه امر بدیهیه و اگه از قلم بیفتن می‌تونن قرارداد شما رو به یه تکه کاغذ بی‌ارزش تبدیل کنن؛ مثل: اشاره مستقیم به اسم شما به‌عنوان طراح کار و طرف مقابلتان به عنوان کارفرما، اطلاعات تماس طرفین (که البته این موارد باید در اول قرارداد ذکر بشن)، نام و نوع پروژه (خیلی خیلی مهمه)، تاریخ قرارداد و امضای اون!
آخرین ولی نه کم اهمیت‌ترین؛ هم شما و هم طرف مقابل باید امضای خود را در هر نسخه از قرارداد ضمیمه کند!
آماده کردن قرارداد طراحی سایت
مهم‌ترین نکته‌ای که باید تو آماده کردن قرارداد طراحی وبسایت حواستون بهش باشه، ذکر کردن بندهای ضروریه قرارداده، همچنین باید خیلی خیلی حواستون باشه که قرارداد قابل خوندنه!! بهرحال طرفین باید بتونن به راحتی قرارداد رو بخونن؛ علاوه بر این باید یه‌جوری قرارداد رو تنظیم کرده باشین که هر کسی با یه نگاه کلی بتونه نقطه نظرای مورد علاقشو پیدا کنه و محتوای قرارداد رو درک کنه نه اینکه دوساعت از وقتشو صرف خوندن چندتا بند با کلمات قلمبه سلمبه کنه.
برای بهتر جلوه دادن ظاهر قرارداد می‌تونید از روش‌هایی مثل ساده نگهداشتن فونت قلم، پرهیز از تأکید، شفاف سازی یا نوشتن یه متن پر پیمونه تو یه پارگراف استفاده کنین، البته حواستون به سایز قلم باشه که یه موقع زیادی ریز و ناخوانا نشه، غیر از این موارد می‌تونید یه سری نکته کوچیک ولی تأثیرگذار رو هم رعایت کنین، مثلاََ: همه فضای کاغذ رو پر از نوشته نکنین، بین هر خطی فاصله گذاری مناسب داشته باشین و اگه یه سند طولانی دارین خوبه که عدد گذاری کنید!
طراحان سایت مراقب باشند!!
متأسفانه تعدادی از طراحان وب سایت، اشتباهاتی رو مرتکب میشن که هزینه زیادی رو بهشون تحمیل میکنه، مخصوصاََ کسایی که تازه شروع به کار کرد، مثلاََ اهمیتی به نوشتن قرارداد نمیدین، یا اگه توافق نامه ای تنظیم کنند اون نکات مهمی که صدبار گفتیم رعایت کنین رو از قلم میندازن، یا یادشون میره که پای نسخه‌های قرارداد امضا بزنن که این آخری یه اشتباه خیلی خیلی جدیه و جالب اینجاست که اکثر طراح ها هم مرتکبش میشن و بهتره بدونین که همچین خطایی می‌تونه شما رو از چیزی که مستحق دریافتش هستین دور کنه!
تنظیم قرارداد طراحی سایت
برای نوشتن یه توافق نامه می‌تونید خودتون دست به کار بشین و یه قرارداد درست بنویسین و اون رو برای امضا به طرف مقابل تحویل بدین، البته اگه حس می‌کنین برای بعضی از بندهای قرارداد به کمک قانون و وکیل حقوقی نیاز دارید بهتره که اعلام کنید و یا حتی اگه حس می‌کنید به هر دلیلی شرایط نوشتن قرارداد رو ندارین می‌تونین از یه وکیل حقوقی کمک بگیرین، هرچند هزینه زیادی داره ولی حداقل بهتون کمک میکنه تا یه توافق نامه کامل بنویسید و درگیر عواقب ناشی از اشتباهاتتون نشین.
استفاده از الگو
الگوهای آماده زیادی برای قرارداد طراحی سایت وجود داره که می‌تونین به‌صورت آنلاین دانلود و استفاده کنین. البته که موقع انتخاب کردن الگو موردنظر باید به یه سری نکته توجه کنیدو مناسب‌ترینشون رو انتخاب کنین و هروقت یه الگوی خوبی پیدا کردین می‌تونین بهش اعتماد کنین تا از حذف برخی از جزئیات مهم در قرارداد جلوگیری بشه!
در واقع این الگو مثل یه راهنما عمل میکنه و به شما میگه که برای تنظیم یه توافق نامه وبسایت به چه چیزهایی نیاز دارین، با توجه به نوع، اندازه و پیچیدگی قراردادتون شاید مجبور بشین بعضی بندها رو کمی تغییر بدین ولی حتی در این صورت هم داشتن یه الگوی آماده می‌تونه کار شما رو راحت‌تر کنه مخصوصاََ اگه دفعه اوله که قرارداد می‌نویسین.
خلاصه کلام
همیشه قرارداد رو چندبار بخونین و اگه امکانش هست از فرد دیگه‌ای تقاضا کنین که یه نگاهی به اون کنه تا خطاهای احتمالی رو متوجه بشه و شما یه قرارد بی‌نقص تحویل مشتری بدین.
مهم نیست که شما قرارداد نرم افزار، شبکه اجتماعی یا طراحی وبسایت تنظیم می‌کنین، مهم اینه که بتونین بندهای ضروری رو وارد قرارداد کنین و اجازه ندین حق کسی ضایع بشه.
