یکی از مهم‌ترین و ابتدایی‌ترین مواردی که برای بهینه سازی سئو به آن توجه می‌کنیم، سرعت بارگذاری سایت است. اگر سایت در عرض ۳ ثانیه بارگذاری نشود، کاربر را از دست داده‌ایم، پس دیگر چیزی وجود نخواهد داشت که بهینه سازی کنیم!
ولی آیا همیشه مساله بارگذاری سایت مربوط به رابط کاربری و لایه کاربردی است؟ مسلماً خیر. باید به سمت سرور هم توجه کنیم. در این مطلب می‌خواهیم TTFB را بررسی کنیم و ببینیم تا چه حد روی سئو . افزایش سرعت سایت تأثیر دارد؟
TTFB چیست؟
TTFB (Time To First Byte) در‌واقع زمان انتظاری است که مرورگر باید صرف کند تا اولین بایت مربوط به سایت را از سرور دریافت کند. این زمان معمولاً بر حسب میلی ثانیه است.
اگر وب سایتی دارای زمان TTFB بالایی باشد، کاربران سایت را ترک می‌کنند و بدیهیست که در گوگل رتبه پایینی می‌گیرند. لازم به ذکر است که TTFB با زمان کلی بارگذاری سایت متفاوت است و می‌توان گفت اهمیت آن برای رتبه دهی سایت، بیشتر است.
چه عواملی بر TTFB تأثیر می‌گذارند؟
TTFB از چند پارامتر تشکیل شده که مجموع زمانی که برای هر کدام از آن‌ها صرف می‌شود، مقدار نهایی TTFB را تعیین می‌کند:
درخواست به سرور
وقتی کاربری بخواهد از سایت بازدید کند، با استفاده از مرورگر این کار را انجام خواهد داد، در اولین مرحله آدرس تایپ می‌شود و یا در لینکی کلیک می‌گردد، به هر حال اولین اتفاقی که می‌افتد درخواست http است که به سرور فرستاده می شود. در همین مرحله اول، عواملی وجود دارند که ممکن است زمان درخواست به سرور را تحت تأثیر قرار بدهند. برای مثال، DNS Look up و Latency که اگر زمانی بیش از حد به خود اختصاص بدهند، سرعت پاسخ سرور، پایین‌تر خواهد.
پردازش سرور
در این مرحله باید درخواستی که به سرور فرستاده شده است، پردازش شود و با دستیابی به منابع مورد نیاز، پاسخ مناسبی به کاربر ارسال گردد. عوامل بسیاری در این مرحله می‌توانند باعث تأخیر شوند. برای مثال کند بودن بازیابی پایگاه داده، کش نامناسب، قالبی که به خوبی بهینه سازی نشده است و …
پاسخ از سرور
بعد از اینکه مراحل قبلی انجام شدند باید پاسخ مناسبی از سرور به کلاینت یا کاربر ارسال شود. این مرحله تحت تأثیر سرعت سرور و سرعت اینترنت کاربر است. می‌توان گفت در تمام مراحل سرعت اینترنت کاربر بر TTFB تأثیر خواهد داشت.
این‌ها مواردی بودند که TTFB را تشکیل می‌دهند. ولی برای همه این موارد دلایل مشابهی باعث تأخیر می‌شوند:
– ترافیک بالای وب سایت
– مشکلاتی مانند سرعت پایین اینترنت کاربر
– سرعت و تنظیمات پایگاه داده
– پیکر بندی سرور
همان‌طور که متوجه شدید، تمام موارد در کنترل شما نیستند ولی می‌توانید روی مواردی که قابل کنترل هستند بیستر تمرکز کنید تا TTFB را بهینه کرده باشید.
بهترین زمان برای TTFB
از نظر گوگل، بهترین زمان برای برای TTFB یک وب سایت ۲۰۰ میلی ثانیه یا کمتر می‌باشد. اگر TTFB سایت شما بیشتر از ۵۰۰ میلی ثانیه است، باید برای بهبود آن چاره‌ای بیاندیشید. البته توجه داشته باشید، این زمان برای سایت‌های استاتیک حدود ۱۰۰ میلی ثانیه است، زیرا محتوای این‌گونه سایت‌ها همیشه به طور ثابت روی سرور است و تنها نیاز است که درخواست به سرور برود و پاسخی برگردد. ولی در سایت‌های دینامیک که نیاز است به پایگاه داده متصل شوید یا برای CMS هایی ماند WordPress حدود ۲۰۰ – ۵۰۰ میلی ثانیه زمان TTFB منطقی به نظر می‌رسد.
رابطه TTFB و Cache
قبلاً گفتیم که زمان TTFB سایت‌های استاتیک به حالت طبیعی بسیار کمتر از سایت‌های دینامیک است، زیرا محتوای سایت‌های استاتیک به صورت ثابت در سرور ذخیره شده و می‌ماند و تنها نیاز است درخواستی به سرور فرستاده شود و پاسخ آن دریافت گردد.
ولی در مقابل، سایت‌های دینامیک هستند که منابع مختلفی لازم دارند تا لود شوند، مثلاً نیاز است که به پایگاه داده متصل شوند یا اسکریپت‌هایی اجرا شود، تمام این موارد باعث می‌شود که زمان TTFB افزایش پیدا کند. برای حل این مشکل می‌توانید از قابلیت Cache استفاده کنید، خیلی ساده است، وقتی مرورگر بخواهد درخواستی به سرور بفرستد، صفحاتی که از قبل در Cache ذخیره شده‌اند، بازیابی می‌شوند و به این شکل، سرعت انجام درخواست بسیار سریع‌تر خواهد بود.
برای استفاده از قابلیت Cache باید آن را از قبل آماده و فعال کنید. برای این کار چند روش وجود دارد:
– اگر از وردپرس استفاده می‌کنید، می‌توانید از پلاگینی به نام WP Super Cache استفاده کنید، بعد از آن امکان cache کردن سایت، فراهم می‌شود.
– اگر سایت شما استاتیک باشد ولی حجم آن بالا برود، می‌توانید با استفاده از پیکر بندی سرور، TTFB را بهبود دهید، برای این کار باید فایل htaccess را پیکربندی کنید، تا سایت استاتیک، در آن ذخیره شود و به این شکل در هنگام درخواست کاربر، خیلی سریع‌تر از حالت معمول، بازیابی گردد.
حالا که به این نقطه از آگاهی درباره TTFB رسیدیم، لازم است چند روش برای اندازه‌گیری TTFB هم بدانیم:
قابلیت مرورگر و اندازه‌گیری TTFB
یکی از ساده‌ترین روش‌ها برای سنجیدن TTFB این است که از قابلیت مرورگرمان استفاده کنید. برای این کار سایت مورد نظرتان را در مرورگر باز کنید سپس دکمه F12 را بزنید، در پنجره ای که باز شد، سر برگ Network را انتخاب کنید. در این قسمت می‌توانید تمام درخواست‌هایی که به سرور می‌رود و پاسخ‌ها و زمانشان را ببینید.
توجه داشته باشید که مهم نیست از چه مرورگری استفاده می‌کنید، زیرا تمام مرورگر‌هایی که به روز رسانی شده باشند این قابلیت را در منوی Develope خود دارند ولی کلید میانبر F12 باعث می‌شود سریع‌تر منو را پیدا کنید و همان‌طور که گفتیم در سر برگ Network و در قسمت Timings عملکرد‌ها را بررسی کنید.
سایت Webpagetest.org و اندازه‌گیری TTFB
کافیست به سایت webpagetest.org مراجعه کنید و آدرس سایت مورد نظر خود را وارد کرده و دکمه تست را بزنید و منتظر شوید تا نتیجه برای شما نمایش داده شود.
این‌ها ساده‌ترین و در دسترس‌ترین ابزاری بودند که برای اندازه‌گیری TTFB از آن‌ها استفاده می‌شود اگر بخواهید به صورت دقیق‌تر این اندازه‌گیری را انجام دهید می‌توانید از ابزار‌های دیگر هم استفاده کنید.
در آخر
حال که تمام موارد مربوط به TTFB را بررسی کردیم شاید زمان آن باشد که درباره بهبود TTFB کمی فکر کنید. آیا TTFB سایت شما بهینه است؟ برای بهبود آن از روش‌های استفاده خواهید کرد؟ توجه داشته باشید که بر اساس آمار سایت‌هایی که زمان TTFB آن‌ها پایین‌تر است سرعت بارگذاری بالاتری نیز دارند و این موضوع تأثیر مستقیمی روی سئوی سایت دارد.
