بررسی چند نکته تولید رپورتاژ

استفاده از جذابیت یک راهب برای تبلیغ یک سفر توریستی(عکس تمثیلی است)
دوره و زمانه ای است که هر کسب و کار یا برندی برای یافتن جایگاه خود در بازار نیاز مبرم به مارکتینگ دارد. اما هرچه قدر نیاز به کسب جایگاه اجتماعی و شهرت فزونی می گیرد، تاثیر روش های سنتی روی خط افول حرکت می کند و رابطه ی تبلیغات و موفقیت شبیه ارتباط بین جن و بسم الله می شود.
در طول سال های اخیر با تقریب خوبی تمامی راهکارهای مارکتینگ به خدمت گرفته شده اند؛ اما پدیده ای که هنوز هم کار می کند و می تازد، رپورتاژ است. بخش اعظم ارتقای اهمیت رپورتاژ شاید بیشتر به دلیل افزایش آگاهی عمومی بوده باشد.از همین رو است که رپورتاژ ها در قالب هایی متنوع از ایمیل گرفته تا پادکست و مقاله در مقیاسی وسیع مورد استفاده قرار می گیرند.
در صورتی که قصد ورود به دنیای رپورتاژ را کرده اید و از تبلیغات سنتی و معمول فاصله گرفته اید، مطالعه ی متن حاضر به طور جدی می تواند راهگشا باشد و بعضی از نقاط تاریک، مبهم و گنگ ذهن شما را صیقل داده و جلوه ی حقیقیِ رپورتاژ را نمایان سازد.

بیان مساله

رپورتاژ یا Advertorial چارچوبی است که در ناخودآگاه مخاطب نفوذ می کند. یک نمونه ی استاندارد رپورتاژ بی آن که مبتذلانه قصد مطرح کردن برندی را داشته باشد؛ علمی و اصولی تمامی جنبه های مربوط به حوزه ی مورد بررسی را معرفی می کند و استادانه و ژورنالیستی توصیه به استفاده از محصول/خدماتی اص می کند.
مطالعات نشان می دهند که استفاده از رپورتاژ به معنی جلب توجهِ مخاطب است. برای مثال John Caples  به یک مطالعه ی موردی اشاره می کند. اشاره ی او به مطالعه ی Reader’s Digest که برای Adolph’s Salt رپورتاژی تهیه دیده بود؛ شبیه به مقاله های عادی(چیزی که واقعا یک رپورتاژ باید باشد). نتیجه به صورت زیر بوده است:
پیامی که شبیه به مقاله ی یک مجله کار شده بوده است؛ در مقایسه با تبلیغ عادی و در چارچوب بیش از 81 درصد بیشتر توجه مخاطبین را به خود جلب کرده است. البته محتوا، ساختار و تمامی المان ها یکی بوده اند و تنها قالب ارائه(تبلیغ و رپورتاژ) تفاوت داشته است.
فوق العاده و شگفت آور نیست؟
در پژوهشی مشابه Joe Vitale دریافت که یک مخاطب تا 500 برابر بیشتر علاقه به مطالعه ی یک رپورتاژ دارد تا دنبال کردن یک خط مستیم تبلیغ. تمامی دلایل مذکور روی هم این ذهنیت را به وجود می آورند که باید به رپورتاژ ها بهای بیشتری داد و تمرکز بیشتری رویشان معطوف کرد.

کوچِ رپورتاژ؛ از روزنامه و مجله به اینترنت

چندی است که تمامی پدیده ها نسخه ی اینترنتی دارند؛ در این میان رپورتاژها هم مستثنی نیستند. اما اصول نگارش این پدیده های جذاب نکات مربوط به خود را دارد. در این باره سراغ یکی از موفق ترین افراد حاضر در این حوزه می رویم؛ نقل قول زیر از Clayton Makepeace است:
در صورتی که مفهوم نوشته ی شما این باشد: “هِی، این محصولِ منه؛ قشنگ نیست؟” چیزی که مخاطب از آن برداشت می کند به این شکل خواهد بود: “هِی، بیا این نوشته رو بخون می خوام یه چیزی بهت بفروشم.” در طرف دیگر با خود متنی را تجسم کنید که دست روی نقاط حساس و تجارب روزمره ی شما می گذارد. شما را سرشار از شورِ استفاده از چیزی می کند و در آخر سرنخ هایی از چند محصول در اختیار شما قرار می دهد. استفاده و خرید آن محصول جذاب نخواهد بود؟
باید توجه داشت که اینترنت این قابلیت را به تمامی کسب و کارها در هر سطح و مقیاسی اعطا کرده است که برند خود را ترویج کنند. دیگر تولید رپورتاژ به صورت انحصاری تنها در اختیار کمپانی های بزرگ قرار ندارد. تنها توجه به چند نکته ی ریز ضروری است. یک اینکه به هیچ عنوان از لوگوی برند خود در رپورتاژ استفاده نکنید(باید شبیه به یک مقاله ی واقعی باشد)، تیترهای قوی را به خدمت بگیرید و در آخر روی انتخاب عکس های مناسب واقعا وسواس داشته باشید.

10 نکته

آن چه در بالا ذکر شد بیشتر تکیه بر مباحث توصیفی و کیفی بود. در گام های ابتدایی کوشیده شد پرده از چهره ی اسرار آمیز رپورتاژ برکشیم و سپس کیفیت، کارآیی و چگونگی عملکرد Advertorial را از نظر گذرانیدم. اما در این قسمت به صورت دقیق و مشخص 10 نکته ارائه می دهیم. این نکات از سایت entrepreneur.com برگرفته شده اند.
در صورتی که قصد دارید رپورتاژ تولید کنید و یا می خواهید توانایی ارزیابی محتوای سفارشی خود را داشته باشید 10 نکته ی زیر عیار کار را مشخص می کنند. به هر میزان که کیفیت و کمیت رعایت این اصول و مولفه ها بیش تر باشد، کیفیت رپورتاژ شما بهتر است.
1.    انتشارات و پروسه ی چاپ و نشر را بشناسید
به چه کسی کار می کنید؟ در چه قالبی محتوا و مقاله ی شما چاپ و ارائه خواهد شد و غیره
2.    سیاست انتشارات مورد همکاری را بشناسید
آیا قرار است رپورتاژ در قسمت آگهی ها یا با سرفصلی مشخص چاپ شود؟ بازهم مشکلی نیست اما سعی کنید تاجایی که می شود به قالب مقاله نزدیک شوید
3.    به سایز دقت کنید!
رپورتاژ دقیقا باید شمایل یک مقاله داشته باشد؛ خیلی کوتاه ننویسید
4.    تیتر را دریابید
اگر جذاب تیتر انتخاب نکنید، جذابیتی نخواهید داشت و کسی مقاله ی شما را نمی خواند
5.    نام نویسنده یا تولید کننده را قرار دهید
مقاله ی بی نام و نشان چه ارزشی دارد؟ خود یا تولید کننده ی رپورتاژ را معرفی کنید
6.    تصاویر را با توضیح یا اصطلاحا Caption استفاده کنید
تصویر بی توضیح به دل نمی شیند و کارکردی ندارد
7.    مقاله(رپورتاژ) را شروع کرده و به پایان برسانید
مقدمه و جمع بندی حیاتی است؛ به این نکته توجه داشته باشید
8.    نقل قول کار می کند!
در تایید مدعای خود از سخن بزرگان استفاده کنید؛ کمک به اثبات مفهوم مورد نظر شما می کند
9.    در صورتی که مطالب خیلی بلند دارید در زیر هر تیتر توضیحی کوتاه قرار دهید
این امر سبب می شود مخاطب بداند چه چیزی می خواند و جذابیتی بیش تری دریافت خواهد کرد
10.    اقتضای تبلیغاتی را فراموش نکنید
تا حد امکان شبیه یک مقاله باشید، اما فراموش نکنید باید سرنخ هایی قرار دهید تا مخاطب را به مقصود اصلی برساند، شما قصد فروش و معرفی برند خود را دارید!
امید داریم تا با متن هایی از این دست مفهوم و فحوای رپورتاژ را در فضای فارسی زبان مطرح کنیم تا از این ذهنیت اشتباه که تبادل لینک و فعالیت هایی از این دست advertorial نامیده شوند جلوگیری نماییم. آن چه ارائه شد بومی سازی شده ی مطالب سایت های انگلیسی زبان بود که در انتهای هر نقل قول یا نتیجه گیری منبع را قرار دادیم.